Trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói cần được can thiệp kịp thời

Trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói, nói ko rõ ràng cũng là một vấn đề thường gặp và hoàn toàn với thể điều trị được thông qua những giải pháp phẫu thuật. Thực tế tật dính thắng lưỡi với thể phát hiện khá sớm ngay từ những năm tháng đầu đời, tuy nhiên do chủ quan nên nhiều phụ huynh nhận diện khá chậm trễ dẫn tới những tác động trong việc ăn uống, bú mẹ hay giao tiếp đáng kể.

Trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói là gì?

Chậm nói là tình trạng lúc một đứa trẻ đã tới những giai đoạn phát triển tiếng nói nhưng lại ko đạt được “thành tựu” tại những cột mốc này như những đứa trẻ khác. Chẳng hạn thường nhật trẻ Hai tuổi đã với thể nói được từ ghép, vốn từ cũng phải trên 50 từ nhưng với trẻ chậm nói con mới chỉ bập bẹ nói vài từ nhưng cũng ko quá rõ ràng, người khác khó nghe hiểu.

Theo đó với rất nhiều nguyên nhân làm cho trẻ chậm nói, biết nói chậm hơn so với những bạn bè đồng trang lứa, trong đó trẻ bị dính thắng lưỡi cũng là yếu tố rất thường gặp. Dính thắng lưỡi hay phanh lưỡi ngắn, hãm phanh lưỡi là một dị tật bẩm sinh rất hay gặp ở trẻ nhỏ, tuy nhiên với thể điều trị được và ko gây ra quá nhiều nguy hiểm.

Thắng lưỡi thực chất là một lớp niêm mạc mỏng nằm dưới lưỡi. Thông thường thắng lưỡi với chức năng tương trợ những chuyển động của lưỡi linh hoạt trong giới hạn, tùy theo cấu trúc của vòm mồm, từ đó mới với thể phát âm hay nhai nuốt thức ăn. Tuy nhiên vì một lý do nào đó mà phanh lưỡi này bị ngắn và dày làm cho cho những chuyển động lưỡi bị hạn chế, khó chuyển động và ko hoàn thành được chức năng.

Thống kê cho thấy tại Việt Nam với tới 4% – 5% trẻ bị dính thắng lưỡi và dẫn tới những hệ lụy như chậm nói, chậm ăn, khó bú. Chẳng hạn trong năm 2020, tại khoa Răng Hàm Mặt thuộc Bệnh viện Nhi Trung ương đã thực hiện thăm khám và điều trị cho tới hơn 500 trẻ bị dính lưỡi với  nhiều mức độ, mang tới sự thay đổi to về cuộc sống, sức khỏe, ý thức cho nhiều trẻ.

Bất cứ trẻ nào cũng với thể bị ngắn phanh lưỡi và chưa thể xác nhận được những nguyên nhân cụ thể. Tùy theo độ dài phanh lưỡi ( được đo từ điểm bám của phanh lưỡi ở sàn mồm điểm bảo vào dưới lưỡi) mà tình trạng này với thể chia làm 4 cấp độ sau

• Dính thắng lưỡi độ 1:  12-16 mm
• Dính thắng lưỡi độ 2: 8-11 mm
• Dính thắng lưỡi độ 3: 3-7 mm
• Dính thắng lưỡi độ 4: Dưới 3 mm

Theo những chuyên gia, trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói là vấn đề bẩm sinh vốn đã với thể phát hiện ngay từ giai đoạn sớm, trong những tháng đầu đời của con. Tuy nhiên hầu hết tính trạng này ko gây đau cho trẻ và những tháng trước nhất con cũng chưa với biểu hiện về tiếng nói hay lời nói nên phụ huynh thường ít phát hiện thấy. Thậm chí với những trường hợp trẻ tới độ tuổi đi học phụ huynh mới biết con với phanh lưỡi ngắn hơn thường nhật.

Biểu hiện lúc trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói

Để xác định trẻ bị châm nói với phải dính thắng lưỡi ko thì cần thực hiện những giải pháp đo thắng lưỡi chuyên khoa tại bệnh viện do nhìn bằng mắt thường thôi thì ko thể đảm bảo chuẩn xác. Tuy nhiên phụ huynh cũng với thể phát hiện sớm những thất thường của con thông qua những biểu hiện về tiếng nói, khả năng bú mẹ, ăn uống hay nhìn hình dáng lưỡi của con.

Một số biểu hiện việc trẻ bị chậm nói do dính thắng lưỡi mà phụ huynh với thể tham khảo như

• Lưỡi trẻ bị hạn chế cử động, khó thực hiện những động tác như liếm quanh mồm do phanh quá ngắn
• Đầu lưỡi của trẻ hầu như ko thể đưa ra tới ngoài đầu môi hay đưa tới vòm họng
• Quan sát, nhìn trực tiếp lúc con khóc hay lúc con há mồm, phụ huynh với thể thấy đầu lưỡi của trẻ bị dính thắng lưỡi nếu thè ra thường với hình dạng trái tim hoặc hình nhọn hoặc vuông khá kỳ lạ
• Thường khó bú, khó nuốt, dễ bị trào sữa hay thức ăn ra ngoài
• Thắng lưỡi ngắn cũng làm cho cho răng cửa ở hàm dưới của trẻ nhỏ với xu hướng bị nghiêng hoặc ko khít
• Lúc tới những cột mốc tập nói nếu bị dính thắng lưỡi, trẻ chậm nói, nói ít, ko nói hoặc phát âm ko rõ ràng những âm r, kh, tr, l…

Với trẻ bị dính thắng lưỡi độ nhẹ thì những biểu hiện này càng ít rõ ràng hơn, trẻ vẫn với thể nói nhưng chỉ là ngọng và ko rõ ràng, vì vậy nhiều trẻ mãi lúc to mới với thể phát hiện. Trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói hầu như cũng ko cảm thấy đau hay khó chịu nên con thường cũng ko thông tin với cha mẹ.

Trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói với tác động gì ko?

Theo những chuyên gia, dính thắng lưỡi là một dị tật bẩm sinh nhưng ko quá nguy hiểm với trẻ nhỏ vì hoàn toàn với thể khắc phục và điều trị được thông qua phẫu thuật. Hầu hết những giải pháp phẫu thuật cho trẻ dính thắng lưỡi hiện nay đều khá an toàn, với thể thực hiện tại nhiều bệnh viện mà ko quá nguy hiểm tới sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên ko nên vì vậy mà phụ huynh chủ quan với tình trạng này.

Như đã nói, trẻ bị dính thắng lưỡi với thể gây chậm nói, khó khăn trong giao tiếp. Lời nói của con ko rõ ràng được những âm nên thỉnh thoảng người khác nghe ko hiểu gì và ko hiểu được những nhu cầu của con.  Đặc thù trẻ lúc tới tuổi tới trường mà ko phát âm chuẩn, chậm nói sẽ khó kết giao, khó tham gia những hoạt động tương tác hay theo kịp bạn bè.

Ngoài ra việc dính thắng lưỡi cũng tác động nhiều tới những vấn đề nha chu của trẻ. Phanh lưỡi ngắn ko chỉ làm răng mọc lệch mà còn gây viêm và tụt lợi ở mặt trong răng của hàm dưới. Điều này vững chắc sẽ gây ra những tác động ko tốt về lâu về dài.

Mặt khác, trẻ bị dính thắng lưỡi ko chỉ chậm nói mà còn gặp rất nhiều khó khăn trong việc ăn uống hằng ngày. Trẻ bú kém, khó ăn nên với thể tăng cân rất chậm. Nhiều phụ huynh lúc thấy trẻ vừa chậm to, vừa chậm nói lại lo lắng rằng con gặp những vấn đề nguy hiểm như chậm phát triển, tự kỷ hay hàng loạt vấn đề khác.

Trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói cần làm gì?

Mang hai vấn đề cần quan tâm ở đây chính là trẻ bị chậm nói và dính thắng lưỡi. Tuy nhiên do trẻ dính lưỡi chậm nói cần phải khắc phục được gốc rễ vấn đề trước nhất chính là thắng lưỡi ngắn, sau đó mới với thể can thiệp những giải pháp cần thiết để tăng cường tiếng nói. Nhưng quan yếu nhất thì việc đưa trẻ tới bệnh viện chính là điều trước nhất bố mẹ cần làm.

Chưng sĩ cần thực hiện thăm khám, rà soát chi tiết để biết chuẩn xác việc trẻ chậm nói do nguyên nào, độ dài của phanh lưỡi là bao nhiêu, từ đó mới với thể lên phương án điều trị thích hợp. Phụ huynh với thể đưa trẻ tới những bệnh viện chuyên khoa nhi, bệnh viện về răng hàm mặt để thực hiện đầy đủ những giải pháp xét nghiệm rà soát chuyên môn.

Phẫu thuật dính thắng lưỡi

Tùy mức độ dính thắng lưỡi mà chưng sĩ sẽ chỉ định những phương pháp điều trị khác nhau. Hầu hết với tình trạng trẻ dính thắng lưỡi độ Một và độ Hai thì với thể ko cần phải phẫu thuật mà sẽ được chỉ định theo dõi thêm, nếu ko quá nghiêm trọng thì hoàn toàn với thể tự hết sau đó.

Tuy nhiên với tình dạng trẻ chậm nói vì bị dính thắng lưỡi độ 3, độ 4 thì hầu hết cần phải thực hiện phẫu thuật để tránh những tác động tới giao tiếp hay việc ăn uống, nha chu. Những giải pháp phẫu thuật cho trẻ dính thắng lưỡi hiện nay đều được giám định an toàn, ít để lại biến chứng, ko để lại sẹo nên phụ huynh hoàn toàn với thể yên tâm.

Thường những chưng sĩ khuyến khích trẻ bị dính thắng lưỡi cần được phẫu thuật từ sớm, tốt nhất là từ giai đoạn 3- 4 tháng tuổi bởi càng để lâu thì phần dính thắng lưỡi theo thời kì sẽ hình thành những mạch máu làm cho bé dễ bị chảy máu và nguy hiểm hơn lúc phẫu thuật. Hơn nữa càng phẫu thuật sớm tình tình trạng trẻ bị chậm nói do dính thắng lưỡi sẽ càng được khắc phục sớm.

Thực tế thì cắt thắng lưỡi dính chỉ là một tiểu phẫu khá thuần tuý, ko gây nguy hiểm và thứ tự cũng khá nhanh chóng, chỉ khoảng 15- 20 phút. Với những trẻ dưới 3 tháng tuổi và với thể giữ yên đầu trẻ chưng sĩ sẽ thường ưu tiên gây tê, tuy nhiên với trẻ to hơn chưng sĩ sẽ cần gây mê để đảm bảo thứ tự thực hiện thuận lợi và chuẩn xác hơn. Hiện nay cũng với một vài bệnh viện thực hiện gây mê ngắn chỉ vài phút để hạn chế những tác động từ thuốc mê tới trẻ.

Tình trạng này thường được phẫu thuật bằng laser để cắt phần thắng lưỡi từ trước ra sau tới sát phần chân lưỡi bị dính, thường sau phẫu thuật sẽ ít gây chảy máu hơn. Trẻ với thể được chỉ định một số thuốc để giảm đau, thường sẽ hoàn toàn lành sau vài tuần, trẻ vẫn với thể nói chuyện và sinh hoạt như thường nhật.

Không những thế phụ huynh cũng cần chú ý tới quá trình phục hồi sau phẫu thuật cho trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói để con nhanh chóng tham gia vào quá trình tăng cường bổ sung tiếng nói sau đó. Chưng sĩ khuyến khích những chế độ chăm sóc trẻ sau tiểu phẫu dính thắng lưỡi như sau

• Nên cho trẻ uống nhiều nước sạch để làm sạch mồm
• Tuân thủ liệu trình thuốc mà chưng sĩ chỉ định đồng thời cũng thực hiện vệ sinh vùng dưới lưỡi của trẻ theo hướng dẫn của chưng sĩ
• Ưu tiên ăn những đồ ăn lỏng, mềm và nguội như cháo, súp, cang ranh củ hầm, khoai tây nghiền.. Tránh ăn đồ quá nóng do với thể kích thích tình trạng chảy máu nhiều hơn
• Ko được cắn hay ngậm những vật cứng lúc những vết thương chưa hoàn toàn lành
• Với trẻ đang bú mẹ vẫn với thể bú thường nhật, tuy nhiên chú ý nhiệt độ của sữa nếu cho con bú bình
• Tuyệt đối ko để trẻ chạm vào vết thương do với thể làm tăng nguy cơ gây nhiễm trùng và làm cho vết thương lâu lành hơn
• Theo dõi những tín hiệu của con và thông tin cho chưng sĩ lúc cần thiết
• Tái khám theo chỉ định từ chưng sĩ để xem xét vết mổ, tránh

Can thiệp cho trẻ chậm nói

Trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói sau lúc đã được phẫu thuật sẽ cần nhanh chóng can thiệp để phát triển tiếng nói kịp thời với những đứa trẻ đồng trang lứa khác. Tùy độ tuổi, mức độ chậm nói mà quá trình can thiệp tiếng nói sẽ được thực hiện khác nhau. Gia đình nên trao đổi trực tiếp với chưng sĩ, chuyên gia về tình trạng của con để với hướng can thiệp đúng cách.

Chẳng hạn nếu trẻ ở dưới Một tuổi mà bị chậm nói do dính thắng lưỡi thì quá trình can thiệp khá thuận lợi, việc phụ huynh tăng cường trò chuyện tương tác cũng với thể giúp trẻ biết nói nhanh. Tuy nhiên nếu là trẻ 3- 4 tuổi trở lên thì cần phải hướng dẫn trẻ cách vận động cơ mồm, cách đặt lưỡi, những chuyển động lưỡi thì con mới dần với thể phát âm chuẩn xác và đúng cách.

Một số giải pháp tăng cường tiếng nói, giúp trẻ chậm nói do bị dính thắng lưỡi phát âm chuẩn xác hơn, phát triển khả năng giao tiếp hằng ngày mà phụ huynh với thể tham khảo như

• Hướng dẫn con những bài tập vận động, tăng cường cảm nhận của lưỡi, chẳng hạn như liếm mép, đưa lưỡi sang trái, phải, lên, xuống. Phụ huynh cũng với thể kích thích chuyển động của lưỡi bằng cách bôi mật ong hay những thực phẩm với dạng dính, với độ ngọt quanh mồm trẻ để tạo cảm giác muốn liếm. Tuy nhiên những hoạt động này nên thực hiện sau lúc tiểu phẫu đã lành hoàn toàn
• Cùng con học phát âm những âm mà con nói ngọng, nói sai. Cha mẹ cần phải quan sát những chuyển động lưỡi để xem với phải do con chưa biết cách kết hợp những hoạt động lưỡi hay ko. Cần chú ý rằng cha mẹ phải phát âm chuẩn xác, to, rõ ràng, ngắn gọn thì con mới với thể học phát âm đúng
• Cho trẻ nhai những thức ăn với tính chất cứng hoặc dai, tuy nhiên phải dễ tiêu hóa, điều này cũng rất tốt cho những hoạt động của cơ mồm của trẻ chậm nói
• Liên tục tạo thời cơ để trẻ với thời cơ nói và phát triển tiếng nói thông qua những hoạt động hằng ngày, đặc trưng để con chủ động
• Trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói tới phát hiện quá muộn với thể cần phải tham gia những liệu pháp trị liệu tiếng nói chuyên môn để đảm bảo trẻ với thể phát âm chuẩn xác, ko bị nói ngọng, cải thiện những khuyết thiếu trước đó lúc thắng lưỡi quá ngắn

Trẻ bị dính thắng lưỡi chậm nói dù ko quá nguy hiểm nhưng nếu can thiệp quá chậm sẽ tác động tới việc giao tiếp, ăn uống hay nha chu nên phụ huynh tuyệt đối ko được chủ quan. Dù ko thể ngăn chặn hoàn toàn nguy cơ này nhưng phụ huynh vẫn với thể phát hiện sớm tình trạng trẻ dính thắng lưỡi ngay từ những năm tháng đầu đời nên cần chú ý quan sát hơn để với giải pháp can thiệp từ sớm.