4 Sai lầm khi bổ sung sắt cho bé – Cách bổ sung đúng & đủ

Bổ sung sắt cho bé là điều cần thiết cho sự tăng trưởng, phát triển của não và hệ thống thần kinh đồng thời với thể phòng ngừa được tình trạng thiếu máu. Vậy mẹ nên bổ sung sắt cho trẻ như thế nào cho đúng chuẩn và những sai trái thường gặp nhất lúc bổ sung sắt? Cùng đọc bài viết dưới đây để biết thêm thông tin nhé!

1. Sắt là gì?

2. Vai trò của sắt với thân thể và sự phát triển của trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ

Sắt với vai trò vô cùng quan yếu đối với sự phát triển của trẻ như:

  • Tăng cường hệ thống miễn nhiễm cho thân thể là thành phần tham gia vào cấu tạo của nhiều enzyme hệ miễn nhiễm.
  • Chức năng hô hấp: là thành phần cấu tạo nên hemoglobin để vận chuyển oxy từ phổi tới tất cả những cơ quan
  • Sắt tham gia vào cấu tạo của nhiều enzyme như: catalase, peroxidase,…đặc trưng trong chuỗi hô hấp, sắt đóng vai trò vận chuyển điện tích.
  • Tham gia vào quá trình tạo thành myoglobin – sắc tố hô hấp của cơ.

3. Tín hiệu trẻ thiếu sắt cần được phát hiện sớm

Lúc trẻ với những tín hiệu dưới đây với thể trẻ đang gặp tình trạng thiếu sắt:

  • Da thường xanh xao rõ nhất ở lòng bàn tay, vành tai, niêm mạc họng, kết mạc mắt nhợt nhạt
  • Trẻ thường chậm chạp, mỏi mệt, ít chơi đùa
  • Trẻ dễ mắc những bệnh nhiễm trùng
  • Chậm phát triển
  • Trẻ kém tập trung, giảm trí tưởng dẫn tới kết quả học tập thường kém
  • Trẻ hay cáu gắt, dễ buồn ngủ

4. Những nguyên nhân hàng đầu dẫn tới tình trạng thiếu sắt ở trẻ

Trẻ thiếu sắt do rất nhiều nguyên nhân gây ra, dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp như:

  • Trẻ sinh non hoặc nhẹ cân do lượng sắt cung ứng qua tuần hoàn thai nhi thấp
  • Trẻ uống sữa bò hoặc sữa dê trước Một tuổi hay trẻ từ 1-5 tuổi: uống hơn 710 ml sữa bò, sữa dê hoặc sữa đậu nành mỗi ngày
  • Cho trẻ ăn bột thiếu thức ăn với nguồn gốc từ động vật.
  • Trong giai đoạn mang thai mẹ thiếu sắt và ko được bổ sung sắt.
  • Trẻ bú sữa mẹ ko được cung ứng thực phẩm bổ sung với chứa sắt sau 6 tháng tuổi hoặc cho trẻ bú sữa công thức ko được bổ sung sắt.
  • Trẻ em với một số tình trạng sức khỏe, chẳng hạn như: nhiễm trùng mạn tính, rối loạn thu nạp, tiêu chảy kéo dài, nhiễm giun móc,…
  • Trẻ xúc tiếp với chì
  • Trẻ ko ăn đầy đủ thực phẩm giàu chất sắt dẫn tới thiếu sắt
  • Trẻ thừa cân hoặc béo phì
  • Trẻ đang trong giai đoạn to nhanh, dậy thì nhu cầu sắt cao trong lúc cung ứng ko đủ cũng dẫn tới tình trạng thiếu sắt.

5. Mối nguy hiểm nếu trẻ thiếu sắt lâu ngày ko được phát hiện

Trẻ thiếu sắt lâu ngày với thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, cụ thể:

5.1. Tim đập nhanh gây căng thẳng mỏi mệt

Thiếu sắt là nguyên nhân chính dẫn tới thiếu máu. Do sắt chịu trách nhiệm tổng hợp hemoglobin giúp vận chuyển oxy tới những mô. Nếu thiếu sắt dẫn tới thiếu hemoglobin đồng nghĩa với việc vận chuyển oxy tới những mô bị giảm. Hậu quả làm suy giảm chức năng hô hấp và hệ tim mạch.

5.2. Suy giảm trí tưởng và trí thông minh

Thiếu sắt trong thời kì dài với thể dẫn tới suy giảm trí tưởng và trí thông minh ở trẻ. Điều này với thể tác động tới việc học của trẻ, trẻ hay quên, thiếu tập trung,….

5.3. Suy giảm hệ miễn nhiễm

Việc thiếu sắt làm giảm quá trình sinh ra những tế bào bạch huyết cầu: tế bào T – Lymphocytes. Tế bào này với vai trò chống lại sự tiến công của vi khuẩn với đối với thân thể.  Lúc hàng rào bảo vệ thân thể bị giảm đi sẽ làm cho cho hệ thống bảo vệ này bị giảm đi đáng kể. Do đó, trẻ dễ bị mắc bệnh hơn như: nhiễm trùng, tiêu chảy, táo bón,…

5.4. Trẻ vận động kém

Trẻ thiếu sắt lâu ngày với thể rối loạn chức năng hoạt động của thân thể. Dẫn tới trẻ ít tham gia những hoạt động vui chơi hay ngồi yên một chỗ. Lâu dần làm cho trẻ lười vận động, lười tham gia những hoạt động thường ngày,…

5.5. Rụng tóc, bong móng

Thiếu sắt dẫn tới thiếu máu, với thể làm cho cho da trẻ bị nhăn nheo, tóc rụng và mỏng, móng tay dễ bị bong. Do thiếu chất dinh dưỡng dẫn tới chân tóc sẽ bị yếu, dễ tổn thương, dễ rụng.

6. 4 Sai trái lúc bổ sung sắt cho bé – Cách bổ sung chuẩn

Bổ sung sắt cho bé lúc ko thiếu sắt với thể dẫn tới tình trạng thừa sắt. Một số trường hợp ko cần thiết bổ sung sắt như:

  • Trẻ khỏe mạnh, tươi tỉnh, ăn uống tốt
  • Trẻ đủ cân nặng
  • Trẻ được ăn đầy đủ những thực phẩm bổ sung sắt như: trứng, gan,….
  • Trẻ bú sữa mẹ và cho uống sữa công thức với bổ sung sắt, phần to trẻ uống sữa công thức thì ko cần uống những thực phẩm bổ sung sắt.

Mẹ với thể quan sát những biểu hiện của trẻ hoặc để cứng cáp hơn là đưa trẻ đi xét nghiệm, cụ thể:

  1. Những biểu hiện của trẻ như: trẻ thường xanh xao (rõ nhất ở lòng bàn tay bàn chân, vành tai, niêm mạc họng, kết mạc mắt), trẻ chậm chạp, mỏi mệt, hay buồn ngủ, ít đùa nghịch, kém tập chung,….
  2. Xét nghiệm
  • Mang thể làm xét nghiệm huyết sắc tố hoặc hematocrit để sàng lọc tình trạng thiếu sắt
  • Xét nghiệm Ferritin huyết thanh, đây là xét nghiệm hiệu quả và tiết kiệm mức giá nhất để chẩn đoán đặc trưng trong giai đoạn đầu thiếu sắt.

Mặc dù sắt cần thiết cho trẻ nhưng việc bổ sung quá liều với thể dẫn tới độc và làm hỏng gan, tim và những cơ quan quan yếu khác của thân thể. Nguyên nhân quá liều sắt do:

  • Trẻ đang mắc bệnh lý về huyết sắc tố gây tăng thu nạp sắt trong đường tiêu hóa nhiều hơn thường nhật
  • Tâm lý của mẹ bổ sung sắt càng nhiều càng tốt dẫn tới quá liều sắt cho trẻ
  • Ko đọc kỹ hướng dẫn về liều lượng trước lúc tiêu dùng thuốc cho trẻ
  • Uống nhầm viên bổ sung sắt và viên đa sinh tố của người to

Trẻ sẽ gặp tình trạng ngộ độc sắt cấp tính lúc tiêu dùng liều từ 20 mg/ngày trở lên.

  • Đối với trẻ 7-12 tháng: 11 mg
  • Đối với trẻ 1-3 tuổi: 7 mg

Lý do làm cho mẹ cho trẻ uống bổ sung sắt trong thời kì quá dài:

  • Do quên ngày khởi đầu bổ sung sắt cho trẻ
  • Ko được hướng dẫn cách bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh trong thời kì bao lâu

Nguyên nhân làm cho mẹ bổ sung nhiều sản phẩm chứa sắt đồng thời với thể do tâm lý càng bổ sung nhiều sản phẩm chứa sắt thì càng tốt cho sức khỏe của trẻ. Điều này với thể dẫn tới nguy cơ thừa sắt trẻ thường với những biểu hiện ra bên ngoài như: đau bụng, yếu người, suy nhược thân thể,…

Mẹ ko nên bổ sung nhiều sản phẩm chứa sắt cùng một lúc vì với thể dẫn tới tình trạng thừa sắt, cụ thể: nếu trẻ bú mẹ kết hợp với uống sữa công thức với bổ sung sắt thì ko nên lựa chọn thuốc bổ sung sắt cho trẻ em hay trẻ được bổ sung đầy đủ những thực phẩm chứa sắt như: trứng, cá, gan,… thì ko nên cho trẻ uống thêm sắt,…

7. Những thực phẩm giàu sắt cần đưa vào chế độ ăn cho trẻ

Bổ sung sắt qua thực phẩm là cách phổ biến và an toàn nhất cho trẻ. Dưới đây là một một thực phẩm giàu sắt như:

7.1. Gan và những nội tạng khác

Gan và những nội tạng khác như: gan, thận, não và tim chứa nhiều sắt. Ngoài ra, chúng còn chứa nhiều đạm, đồng, những vitamin nhóm B giúp bảo vệ tim mạch và đặc trưng gan chứa nhiều vitamin A với tác dụng rất tốt đối với mắt.

Mỗi bữa ăn của trẻ ko được quá 50 g và mỗi tuần nên cho trẻ ăn 2-3 lần. Đối với trẻ bị thừa cân và béo phì thì nên hạn chế. 

Mẹ với thể băm nhuyễn gan để nấu cháo cho trẻ, hoặc với thể làm những món gan heo xào tỏi ớt, pate gan,…

7.2. Rau cải bó xôi

Rau cải bó xôi (hay còn gọi là rau chân vịt, rau bina) với chứa nhiều thành phần dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ như: 

  • Nhiều vitamin C: giúp cải thiện tình trạng kém thu nạp sắt
  • Carotenoids: đây là chất chống oxy hóa mạnh, với thể làm giảm nguy cơ ung thư, chống viêm và bảo vệ thị giác
  • Sắt giúp bổ máu, phòng ngừa tình trạng thiếu máu, giúp phát triển não bộ và hệ thống thần kinh,…
  • Calci và vitamin K rất tốt cho xương và răng

Mẹ với thể cho trẻ ăn rau cải bó xôi hàng ngày và với thể luộc hoặc nấu tùy vào thị hiếu của bé.

7.3. Lòng đỏ trứng gà

Trong lòng đỏ trứng gà ko những với nhiều sắt mà còn chứa những chất dinh dưỡng khác như: vitamin, protein,…với tác dụng tương trợ và bảo vệ những tế bào não bộ, tăng cường trí tưởng của trẻ.

Mẹ với thể làm món trứng rán, trứng hấp, cháo trứng,…Một tuần chỉ cho trẻ ăn lòng đỏ trứng từ 2-3 quả.

7.4. Cá

Những loại cá đặc trưng là cá ngừ, cá mòi, cá trích,…rất giàu sắt là nguồn bổ sung sắt rất tốt cho trẻ. Ngoài ra, cá cũng chứa nhiều omega 3 đây là một loại acid béo với lợi cho hệ tim mạch, hệ thần kinh cũng như hệ miễn nhiễm. Ngoài ra còn chứa nhiều loại chất dinh dưỡng khác như: niacin, selen, vitamin B12.

Mẹ với thiết chế biến món cá tùy vào thị hiếu của trẻ như nấu, rán, hấp. Một tuần mẹ với thể cho trẻ ăn từ 1-Hai lần mỗi tuần và mỗi lần tối đa 30g.

7.5. Thịt đỏ

Thịt đỏ là nguồn cung ứng sắt dồi dào. Thịt đỏ với chứa sắt heme đây là thành phần dễ thu nạp đối với thân thể con người. Ngoài ra, còn với những thành phần khác như: vitamin B12, kẽm, chất đạm, selen,….là những vi chất tương trợ cho tế bào thần kinh não bộ, tăng cường khả năng tập trung và trí tưởng.

Những loại thực phẩm chứa thịt đỏ chứa thịt đỏ như: thịt bò, thịt cừu, thịt bê, thịt lợn (phần đỏ), thịt vịt,…

Lượng thịt bổ sung vào hàng ngày cho trẻ theo độ tuổi là: 

  • Trẻ 6 – 9 tháng tuổi: 30g
  • Trẻ 10 – 12 tháng tuổi: 50g
  • Trẻ từ Một tuổi trở lên: 75mg

Mẹ với thể nấu cháo thịt bằm cho trẻ, thịt xào với cà rốt, thịt rán,…

Tổng kết

Để bé phát triển tốt hơn, hoàn thiện hơn thì việc bổ sung sắt cho bé rất cần thiết. Tuy nhiên, việc bổ sung ko đúng với thể dẫn tới thừa sắt, tác động ko tốt tới sức khỏe của trẻ. Kỳ vọng bài viết trên cung ứng thông tin hữu ích cho người đọc.

Tham khảo nguồn: 

  1. Healthline
  2. Babycenter
  3. Mayoclinic