Những bệnh hô hấp ở trẻ em và trẻ sơ sinh với thể xảy ra quanh năm, tuy nhiên tần suất xuất hiện nhiều nhất là vào những thời khắc giao mùa. Chuyên gia khuyến cáo bố mẹ cần trang bị những tri thức chăm sóc trẻ khoa học, tuân thủ điều trị nhằm phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm cho trẻ.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Toàn cầu (WHO), mỗi năm toàn cầu với khoảng 4,3 triệu trẻ em dưới 5 tuổi tử vong do những bệnh lý hô hấp, trong đó chủ yếu là viêm phổi. Trung bình mỗi trẻ sẽ mắc những bệnh lý hô hấp từ 4 – 6 lần/năm.

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Hương, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, hệ hô hấp ở trẻ nhỏ chưa phát triển toàn diện, đường thở ngắn, việc hít thở nhiều lần trong một phút sẽ tạo điều kiện cho virus gây bệnh tiện lợi xâm nhập. Không những thế, sức đề kháng ở trẻ còn yếu nên rất dễ bị những tác nhân lạ tiến công gây bệnh.

Hệ hô hấp ở trẻ chưa phát triển toàn diện nên dễ bị những tác nhân lạ tiến công gây bệnh

Triệu chứng chung của những bệnh lý đường hô hấp là ho, khó thở, khạc đờm, đau ngực… Tuy nhiên, tùy từng bệnh lý, từng mức độ bệnh mà mỗi trẻ với những biểu hiện khác nhau.

1. Cúm

Cúm là bệnh lý do virus gây ra, trẻ thường với triệu chứng sốt cao kéo dài từ 5 – 7 ngày, kèm theo đó là đau cơ, mỏi mệt, ho và sổ mũi. Bệnh với thể dẫn tới một số biến chứng nguy hiểm như viêm phổi và những hội chứng nhiễm khuẩn thứ phát, thậm chí với thể làm trẻ tử vong. Thông thường, trẻ em bị cúm sẽ sốt cao hơn, những triệu chứng đường tiêu hóa cũng nặng hơn người to.

Trẻ em bị cúm sẽ sốt cao hơn và những triệu chứng đường tiêu hóa nặng hơn người to

Hiện nay chưa với loại thuốc nào với thể chữa dứt điểm bệnh cúm. Tuy nhiên, đã với vắc xin giúp phòng ngừa một số chủng cúm phổ biến, cũng như tránh những triệu chứng nếu trẻ mắc bệnh. Bố mẹ với thể đưa trẻ đi tiêm phòng ngay lúc trẻ trên 6 tháng tuổi. Thông thường, vắc xin sẽ với hiệu lực sau Hai tuần tính từ thời khắc tiêm. Ngoài ra, bố mẹ cần đưa trẻ tiêm nhắc mỗi năm để phòng ngừa những chủng gây bệnh mới trong mùa cúm kế tiếp.

2. Nhiễm khuẩn đường hô hấp trên

Nhiễm khuẩn đường hô hấp trên còn được gọi là bệnh cảm lạnh thông thường, là bệnh đường hô hấp do virus gây ra. Đây là bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ, hầu hết trẻ sẽ bị cảm lạnh khoảng 6 – 8 lần/năm với những triệu chứng thường gặp là đau họng, sổ mũi, ho, hắt xì hơi, nhức đầu, đau nhức thân thể… Nhiễm khuẩn đường hô hấp trên ít nghiêm trọng hơn cúm và nguy cơ dẫn tới viêm phổi thứ phát thấp hơn.

Hầu hết những trường hợp trẻ bị nhiễm trùng đường hô hấp trên ko nghiêm trọng, trẻ sẽ tự khỏi sau vài ngày. Bố mẹ với thể cho trẻ ngơi nghỉ, uống nhiều nước để nhanh khỏe hơn. Không những thế, ko sử dụng thuốc mà chưa với chỉ định của chưng sĩ để tránh những tác dụng phụ ko mong muốn.

Hen suyễn

Hen suyễn là bệnh lý ở phổi với nguy cơ tiến triển nặng nếu bố mẹ chủ quan, ko điều trị cho trẻ từ sớm. Trẻ bị hen suyễn sẽ gặp những triệu chứng gồm ho, tức ngực, nặng ngực, thở gấp, thở khò khè, thở rít hoặc khó thở… Lúc hít phải bụi, phấn hoa hoặc những chất gây dị ứng… trẻ với thể lên cơn hen suyễn.

Trẻ em bị hen suyễn với nhiều nguy cơ mắc bệnh viêm phế truất quản và viêm phổi. Theo Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ, hen suyễn đứng thứ 3 trong số những nguyên nhân làm trẻ dưới 15 tuổi phải nhập viện điều trị. Do đó, bố mẹ cần đưa trẻ tới ngay cơ sở vật chất y tế để được chẩn đoán xác thực, điều trị đúng cách ngay lúc với những tín hiệu như ho nhiều, hụt tương đối, thở rít, thở khò khè hoặc bị viêm phế truất quản.

Trẻ bị hen suyễn với nguy cơ mắc viêm phế truất quản, viêm phổi nếu ko được điều trị từ sớm

Viêm xoang

Viêm xoang còn được gọi là nhiễm trùng xoang, là bệnh lý hô hấp thường gặp ở trẻ, xảy ra lúc những mô nằm bên trong xoang bị sưng hoặc viêm gây tích tụ dịch trong túi khí sau mắt và mũi, dẫn tới nhiễm trùng. Bệnh lý này thường đi kèm với bệnh cúm, nhiễm trùng đường hô hấp trên hoặc do dị ứng.

Trẻ bị viêm xoang với thể gặp những triệu chứng như đau, tức ở vùng mặt, đặc trưng là sau mắt và mũi; cảm thấy khó thở, hụt tương đối; ho, sổ mũi, với dịch chảy ở mũi sau gây đau họng, hôi mồm và cảm giác buồn nôn… Những triệu chứng này ở trẻ kéo dài hơn ở người to. Bố mẹ với thể sử dụng bình rửa mũi để rửa xoang, kết hợp sắm thuốc ko kê đơn nhằm giảm viêm và những triệu chứng cho trẻ. Tuy nhiên, nếu bé bị viêm xoang kéo dài, cần phẫu thuật để làm sạch những khu vực bị tắc nghẽn. Do đó, bố mẹ cần thăm khám cho trẻ và lắng tai tư vấn của chưng sĩ để với hướng điều trị tốt nhất.

Viêm phế truất quản

Viêm phế truất quản là hiện tượng viêm những ống thở to trong phổi, thường do virus gây ra, phát triển sau lúc trẻ bị cúm hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên. Triệu chứng thường gặp của viêm phế truất quản là trẻ ho liên tục từ 3 – 4 tuần mặc dù thân thể ko còn virus gây bệnh. Ngoài ra, trẻ còn với thể gặp những triệu chứng khác như đau tức ngực, sổ mũi, sốt, ớn lạnh, mỏi mệt, đau họng, thở khò khè…

“Hầu hết bố mẹ thường nhầm lẫn viêm phế truất quản với hen suyễn vì những triệu chứng tương tự nhau, tuy nhiên mức độ nguy hiểm và cách thức điều trị cho mỗi bệnh là khác nhau. Do đó, bố mẹ cần đưa trẻ tới ngay cơ sở vật chất y tế để được thăm khám những triệu chứng, chẩn đoán đúng bệnh và với phương pháp điều trị hiệu quả”, PGS.TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Hương nhấn mạnh.

Viêm thanh khí phế truất quản

Viêm thanh khí phế truất quản (Croup) là bệnh lý phổ biến ở trẻ em, nhất là ở độ tuổi từ 3 tháng tới 5 tuổi. Bệnh do virus gây ra, gây sưng thanh quản và khí quản làm ko khí ko thể vào phổi trơn tru, dẫn tới tạo ra tiếng rít lúc trẻ hít thở sâu. Giọng của trẻ mắc bệnh này sẽ khàn hơn thường ngày.

Trẻ em mắc bệnh viêm thanh khí phế truất quản sẽ với giọng nói khàn hơn trẻ thường ngày

Viêm thanh khí phế truất quản do virus gây ra nên bố mẹ với thể điều trị bằng cách: để bé ngơi nghỉ, truyền dịch, sử dụng những loại thuốc chống viêm ko kê đơn, thuốc giảm đau như acetaminophen, ibuprofen. Không những thế, bố mẹ cần chú ý giữ sạch ko khí trong nhà giúp trẻ dễ thở hơn, đặc trưng là ban đêm. Trong những trường hợp triệu chứng nặng hơn, bố mẹ cần đưa trẻ tới thăm khám để được tư vấn và hướng dẫn điều trị từ chưng sĩ.

Viêm họng do liên cầu khuẩn

Viêm họng do liên cầu khuẩn là bệnh lý hô hấp khá phổ biến ở trẻ em. Thống kê cho thấy, cứ 10 trẻ bị đau họng sẽ với 3 trẻ bị viêm họng do liên cầu khuẩn, trong lúc tỷ lệ này ở người to chỉ chiếm khoảng 1/10.

Viêm họng do liên cầu khuẩn cần được can thiệp điều trị càng sớm càng tốt bởi bệnh với thể dẫn tới những biến chứng nặng nề như sốt thấp khớp – bệnh lý gây tác động tới tim, hệ thần kinh, khớp và da; bệnh thấp tim; bệnh thận. Do đó, bố mẹ cần đưa trẻ tới ngay cơ sở vật chất y tế để được thăm khám và hướng dẫn điều trị thích hợp.

Viêm phổi

Viêm phổi là tình trạng nhiễm trùng bên trong phổi, xảy ra do virus hoặc vi khuẩn như phế truất cầu khuẩn mắc kẹt trong cơ quan này, sinh sôi nảy nở tạo thành ổ nhiễm trùng. Bệnh với thể xuất hiện lúc trẻ đang trong một đợt cảm cúm hoặc ho. Lúc này, dịch nhầy tiết ra trong phổi sẽ trở thành một nguồn dinh dưỡng béo bở. Sau vài ngày, virus và vi khuẩn sẽ nhanh chóng sinh sôi nảy nở, tạo nên túi phế truất nang chứa mủ và chất nhầy bị nhiễm.

Viêm phổi là bệnh lý hô hấp nghiêm trọng, với thể gây tử vong cao cho trẻ nhỏ dưới 5 tuổi nếu ko được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Do đó, ngay lúc trẻ với những triệu chứng như ho từ vừa tới nặng, ho nặng tiếng, thở nhanh, thở gắng sức, đau tức ngực, nôn, buồn nôn, môi tím tái… bố mẹ hãy đưa trẻ tới ngay cơ sở vật chất y tế để được can thiệp kịp thời.

Suy hô hấp cấp

Suy hô hấp cấp là tình trạng rối loạn chức năng hô hấp, ko đảm bảo những chức năng trao đổi khí dẫn tới thiếu O2 máu, với thể kèm theo tăng CO2 trong máu. Nguyên nhân với thể xuất phát từ những bệnh lý đường thở, với tổn thương ở phổi hoặc bệnh lý ở não, thần kinh và cơ, đặc trưng bệnh dễ gặp ở trẻ sinh non.

Trẻ bị suy hô hấp cấp với những triệu chứng như khó thở, với tiếng thở rên, thở khò khè, thở chậm hoặc với lúc ngưng thở; nhịp tim nhanh; huyết áp tăng ở giai đoạn đầu rồi giảm dần; ngưng tim…

“Việc điều trị suy hô hấp ở trẻ em cần tuân thủ đầy đủ những chỉ định: đảm bảo thông khí tốt nhằm đưa O2 và CO2 trong máu về mức ổn định một cách nhanh chóng; điều trị những nguyên nhân, đảm bảo sản xuất đủ năng lượng cho trẻ; duy trì và tăng cường hoạt động của hệ thống vận chuyển oxy, sửa chữa và hàn gắn những tổn thương, phục hồi chức năng hệ hô hấp… Quá trình điều trị này cần được đảm bảo thực hiện của những chưng sĩ chuyên khoa giỏi chuyên môn, do đó bố mẹ cần đưa trẻ tới ngay cơ sở vật chất y tế lúc với những tín hiệu thất thường”, Phó giáo sư Nguyễn Thị Quỳnh Hương nhấn mạnh.

Việc điều trị bệnh hô hấp ở trẻ cần được thực hiện bởi những chưng sĩ chuyên môn nhi khoa để đem lại kết quả tốt nhất

Phòng ngừa những bệnh lý hô hấp ở trẻ

Theo Phó giáo sư Nguyễn Thị Quỳnh Hương, để phòng ngừa những bệnh lý hô hấp và biến chứng nguy hiểm của bệnh ở trẻ, cũng như tránh lây bệnh cho những trẻ khác trong trường hợp trẻ đã mắc bệnh, bố mẹ cần lưu ý thực hiện những biện phòng ngừa sau:

Rửa tay cho trẻ thường xuyên: Những bệnh lý hô hấp được lây truyền từ trẻ này sang trẻ khác qua đường nước miếng, hoặc dịch tiết từ mũi lúc trẻ với những xúc tiếp như nắm tay, chạm vào những bề mặt chung như tay nắm cửa, đồ chơi, mặt bàn ghế… Do đó, cần rửa tay cho trẻ ít nhất 20 giây/lần bằng nước ấm và xà phòng để xoá sổ vi khuẩn, virus bám trên da.
Hướng dẫn trẻ che mồm lúc ho hoặc hắt xì hơi: Bệnh lý đường hô hấp với thể lây truyền qua đường ho và hắt xì hơi, do đó trẻ cần che mồm lại lúc ho và hắt xì hơi bằng khuỷu tay hoặc khăn giấy, tránh sử dụng tay.
Ko chạm vào mắt, mũi, mồm: Nhắc nhở trẻ hạn chế sử dụng tay chạm lên mắt, mũi, mồm vì đây là những điểm xâm nhập vào thân thể gây bệnh chung của nhiều loại virus gây bệnh.

Ko xúc tiếp với người bệnh: Trẻ cần tránh xúc tiếp với người bệnh, và trái lại, trẻ cần tránh xúc tiếp với người khác lúc đang bị bệnh. Do đó, bố mẹ hãy cho trẻ ngơi nghỉ tại nhà.

Bố mẹ hãy hướng dẫn trẻ rửa tay thường xuyên và đúng cách để xoá sổ vi khuẩn bám trên da

Bố mẹ cũng cần lưu ý rằng, việc lạm dụng kháng sinh trong việc điều trị triệu chứng ho cho trẻ với thể dẫn tới tác dụng phụ ko mong muốn. Tùy theo thể trạng, cơ địa mỗi trẻ, những triệu chứng bệnh cũng như tiền sử những bệnh lý khác ở gan, thận… mà chưng sĩ sẽ với chỉ định loại thuốc với liều lượng thích hợp. Phó giáo sư Nguyễn Thị Quỳnh Hương cho biết, một số loại thuốc kháng sinh thuộc nhóm quinolon với thể gây hủy hoại mô sụn, với thể gây suy tủy, suy thận, điếc… do đó khuyến cáo ko nên sử dụng cho trẻ dưới 18 tuổi. Bố mẹ cần tham khảo và tuân theo sự hướng dẫn của chưng sĩ để với kết quả điều trị tốt nhất.

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ hàng ngũ chưng sĩ là những chuyên gia hàng đầu ngành nghề nhi khoa tại Việt Nam, với nhiều năm kinh nghiệm thăm khám, chẩn đoán và điều trị hiệu quả nhiều bệnh lý ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và thiếu niên, trong đó với cả những bệnh lý hô hấp thường gặp cũng như bệnh hiếm.

Không những thế công việc khám và điều trị bệnh, hàng ngũ chưng sĩ khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh còn tương trợ tư vấn bố mẹ những vấn đề về tâm sinh lý, tri thức y khoa, chăm sóc và nuôi dạy con. Khu vực hệ thống phòng khám được bày trí ấn tượng với mô phỏng khu vui chơi cao cấp, tạo nên tâm lý vui vẻ, thoải mái cho trẻ lúc tới thăm khám và điều trị.

Đặc trưng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh còn trang bị hệ thống thiết bị kiểm soát nhiễm khuẩn, vận dụng trật tự diệt khuẩn, chống nhiễm khuẩn đa phương thức theo tiêu chuẩn quốc tế, tránh tối đa những yếu tố nguy cơ nhiễm khuẩn, cũng như sự lây truyền chéo cho trẻ và những viên chức y tế. Bố mẹ hãy yên tâm vì tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, con yêu sẽ nhận được nhà sản xuất khám, điều trị bệnh hiệu quả và môi trường an toàn nhất!

Bệnh hô hấp ở trẻ em thường sẽ bùng phát ở thời khắc giao mùa, bố mẹ nên đưa trẻ tới gặp những chưng sĩ chuyên khoa Nhi – Sơ sinh nếu phát hiện thấy một số tín hiệu thất thường hô hấp ở con. Tuyệt đối ko nên tự ý sử dụng thuốc để điều trị bệnh lúc chưa với chỉ định.