Bánh xèo là một loại bánh phổ biến ở các nước Á Đông nhất là Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên… Tuy cùng làm từ gạo, song mỗi quốc gia lại có cách làm bánh xèo riêng, hình dáng và cách thưởng thức riêng. Bánh xèo Triều Tiên gồm một lớp bột bên ngoài, bên trong có nhân gồm tôm, thịt, giá đỗ, kimchi, khoai tây, hẹ… Bánh xèo Nhật Bản lại là nhân tùy ý, tức là tùy sở thích để cho vào nhân. Bánh xèo thường được nặn nhúm lại thành hình tròn hoặc gấp lại thành hình bán nguyệt rồi rán vàng.
Ở Việt Nam, mỗi vùng miền bánh xèo lại có tên gọi khác nhau và cách chế biến cũng rất khác nhau, nhưng chủ yếu là chia làm hai kiểu: bánh xèo giòn và bánh xèo dai. Miền Bắc và miền Trung, bánh xèo khá nhỏ, còn miền Nam làm bánh xèo cỡ lớn hơn. Bánh xèo có nguồn gốc ra đời hết sức giản dị đúng như cái tên của nó. Khi lớp bột vàng đổ vào chảo dầu nóng sẽ phát ra tiếng “xèo xèo”, nên nó được gọi với cái tên bánh xèo.
Ở miền Tây, có loại bánh xèo vỏ gốc gác từ đồng bào Khmer Nam Bộ, thường không có nhân. Ở Huế, bánh xèo thường gọi lag bánh “khoái”, có cho thêm trứng. bánh xèo Phan Thiết chỉ bằng cái chén nhỏ, khi ăn rim chìm trong nước chấm. Ở Sài Gòn có loại “bánh xèo hoa sen” là sự kết hợp nguyên liệu truyền thống cùng hạt sen, ngó sen, củ sen… Nhiều loại bánh xèo nổi tiếng như bánh xèo A Phủ, bánh xèo Đinh Công Tráng cũng có hương vị riêng đặc trưng không lẫn với các loại khác.
Để làm ra những chiếc bánh xèo truyền thống cũng không quá. Gạo ngon đem ngâm nước qua đêm cho nở sau đó đem xay nhuyễn thành bột. Thông thường, người dân sẽ dùng máy xay thay vì cối xay đá như ngày xưa để tiết kiệm thời gian và công sức. Nếu muốn rút ngắn giai đoạn, bạn có thể mua một số loại bột bánh xèo xay sẵn. Có thể xay cùng chút nghệ tươi để tạo cho bánh có màu vàng hoặc sử dụng nước màu dừa để tạo màu nâu vàng đẹp mắt. Tiếp đến, cho nước cốt dừa nạo nhuyễn vào hỗn hợp với bột đã xay xong, để bột nghỉ chừng nửa tiếng, rồi thêm ít hành lá cắt nhỏ vào hỗn hợp bột, trộn đều. Phần nhân bánh thường gồm thịt ba chỉ, tôm, giá… ướp với chút muối, gia vị. Khi chiên nên dùng chảo to để chiên bánh. Múc từng muỗng bột đổ vào chảo dầu đã sôi già, sau đó nghiêng chảo sao cho bột tráng dàn đều thành một hình tròn. Đậy nắp lại đến khi bột hơi chín thì mở ra, cho nhân vào giữa vỏ bánh, gấp bánh lại, tiếp tục đậy nắp lần nữa. Sau vài giây là bánh đã chín giòn, thơm phức.
Bánh xèo thường có nước chấm và rau sống ăn kèm. Nước chấm bánh xèo làm từ nước mắm ngon pha với nước dùng, chanh, đường, cà rốt thái nhuyễn, ớt, tiêu… Các loại rau ăn kèm với bánh xèo cũng rất đa dạng gồm rau diếp, cải xanh, tía tô, húng, quế, lá chiết, quả chua…
Không chỉ là hương vị, bánh xèo còn hấp dẫn thực khách ở chỗ cách ăn. Ăn bánh xèo chuẩn điệu phải là phải dùng tay cầm chiếc bánh lên gói lại bằng lá rau sống rồi chấm nước mắm chua ngọt. Thế rồi, cứ ngồi vừa nhẩn nha nhai miếng bánh vừa tận hưởng cái hồn quê đang tan hòa trên đầu lưỡi.
Bánh xèo giàu năng lượng và chứa nhiều các chất khác rất có lợi cho sức khỏe. Bánh xèo thích hợp nhất là ăn vào thời tiết lạnh và ngon nhất khi ăn nóng. Đây là món ăn ưa thích không chỉ riêng đối với người Việt mà cả du khách quốc tế. Du khách từ mọi nơi về thăm Việt Nam không quên thử miếng bánh xèo nóng hổi, đậm đà hương sắc đồng nội.
Ngày nay, ẩm thực trở nên vô cùng đa dạng, từ món Âu, món Á… nhưng bánh xèo vẫn có một vị trí không thể nào thay đổi với mỗi người Việt Nam và cả trong tinh hoa ẩm thực dân tộc.
Hoài Lê
Loigiaihay.com