Thực phẩm nên bổ sung khi cho con bú
Sau khi sinh mổ, sức khỏe người mẹ thường giảm sút, đau nhức, mất máu nhiều nên cơ thể mệt mỏi, kém ăn, ít sữa hoặc mất sữa, đôi khi dẫn đến sản hậu. Mẹ sẽ cần nhiều hơn năng lượng từ một chế độ ăn uống cân bằng thông thường, để giúp bé tăng trưởng và phát triển tốt, đảm bảo đầy đủ dưỡng chất bé sẽ nhận được thông qua sữa mẹ, đồng thời cũng để phục hồi nhanh sức khỏe cho chính mình. Vậy dinh dưỡng cho mẹ sau sinh mổ như thế nào là hợp lý?
Nội dung bài viết
1.Dưỡng chất cần thiết cho mẹ sau sinh mổ
Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị với phụ nữ sau sinh mổ và cho con bú cần bổ sung các dưỡng chất với liều lượng như sau:
Dưỡng chất Nguồn cung cấp Vai trò Nhu cầu khuyến nghị cho phụ nữ cho con bú/ngày Acid folic Các loại rau lá xanh, ngũ cốc, gan, sữa,…
- Là vitamin thiết yếu cho sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể
- Ngăn ngừa thiếu máu do thiếu folat
500mcg Các acid béo Omega 3 (DHA & EPA) Hải sản và cá, trứng, thịt gà, hạt óc chó,…
- Giúp tái tạo các Protein cấu trúc, sản xuất sữa và hỗ trợ kiểm soát cân nặng sau sinh.
- Cung cấp acid béo quan trọng cho sữa mẹ, nguồn năng lượng chủ chốt cho sự phát triển của trẻ. Giúp trẻ phát triển tối ưu về thể chất và trí tuệ.
- Cải thiện thể trạng người mẹ
Tối thiểu 200mg Kẽm Hải sản, thịt nạc, các loại quả hạt như hạnh nhân, hạt điều, óc chó,…
- Tăng khả năng miễn dịch
- Tham gia vào chức năng đông máu, chức năng tuyến giáp, tiêu hóa chất đạm hợp lý, cân bằng lượng đường trong máu,…
- Cải thiện trạng thái tinh thần…
3-9,8mg Vitamin D Ánh sáng mặt trời, trứng, cá
- Giúp tăng khả năng hấp thu canxi, ngăn ngừa thiếu hụt Vitamin D (còi xương)
- Hỗ trợ chức năng chuyển hóa của não bộ, hỗ trợ hệ nội tiết, tăng thể trạng
5mcg Sắt Các loại thịt đỏ, gan, tiết, rau lá xanh,…
- Giúp sản xuất Heamoglobin (vận chuyển Oxy), phòng ngừa thiếu máu thiếu sắt.
- Giúp chữa lành vết thương
- Giúp sản xuất sữa.
30mg Các vitamin nhóm B Các loại rau củ, thịt nạc, ngũ cốc,…
- Quan trọng đối với quá trình sản xuất hồng cầu và chuyển hóa nói chung
- Vitamin B1: 1,5mg
- Vitamin B2: 1,6mg
- Vitamin B3: 17mg
- Vitamin B6: 2mg
- Vitamin B12: 2,8mcg
I – ốt Hải sản, tảo biển, rau, muối I-ốt,…
- Giúp tuyến giáp điều hòa hormon và năng lượng, cho sự phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ.
200mcg Vitamin C Cam, quýt, bưởi, đu đủ chín, ổi, dâu tây,…
- Giúp cho sự chuyển hóa của tế bào và Protein.
- Tăng hấp thu sắt, hỗ trợ chống Oxy hóa
95mg Vitamin E Quả hạch, các loại hạt đậu đỗ,…
- Hỗ trợ chống Oxy hóa
- Giúp tăng trưởng và phát triển của tế bào
18mg Magnesi Các loại rau, hạt, quả hạch, thịt, hải sản…
- Phát triển tế bào và mô, xương, dây chằng và các khớp chắc khỏe.
- Duy trì năng lượng
250mg Canxi Cua, cá, tôm, tép, ốc, các sản phẩm từ sữa,…
- Điều hòa hệ tuần hoàn, giúp chắc khỏe xương, răng. Cần kết hợp với Vitamin D để tăng mật độ xương và phát triển xương của trẻ
- Cần cho sự phát triển của cơ bắp, hệ thần kinh…
1000mg
(Theo thông tư 43/2014, về nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam)
2. Mẹ sau sinh mổ ăn gì để phục hồi nhanh?
Sau khi sinh mổ, áp lực trong ổ bụng bị giảm áp lực đột ngột làm giảm cơ bụng, nhu động ruột chậm lại, dễ bị táo bón. Do đó, sau phẫu thuật trong 6 giờ đầu không nên ăn gì, khi ruột đã dần dần khôi phục chức năng, không còn cảm giác buồn nôn, mới nên ăn uống.
Sau khi sinh khoảng 1-2 ngày khả năng tiêu hóa còn yếu, nên ăn những loại thức ăn dễ tiêu hóa, không ăn thức ăn có dầu mỡ. Sau sinh 3-4 ngày không vội vàng ăn một lượng quá nhiều các món canh. Sau một tuần thì các mẹ có thể ăn bình thường. Khi có cảm giác ngon miệng hơn có thể bổ sung thêm trứng, thịt gia cầm.
Sau mổ 3 ngày đầu không nên uống sữa ngay vì sau khi đẻ mổ người phụ nữ thường có thời gian liệt ruột cơ năng, nên bụng bị chướng hơi. Khi chưa thông ruột (chưa trung tiện) mà uống sữa sẽ dễ bị tiêu chảy. Khi đã có trung tiện (hết liệt ruột) thì người phụ nữ đẻ mổ có thể ăn uống bình thường.
Ngoài việc bổ sung về dinh dưỡng thì mẹ còn cần bổ sung thêm dưỡng chất qua các viên đa sinh tố, viên Canxi, viên sắt và vẫn nên duy trì việc uống sữa hàng ngày để có dinh dưỡng tốt trong sữa mẹ.
Một điều lưu ý là sau khi sinh mổ xong, ngoài chuyện dinh dưỡng, mỗi buổi sáng các bà mẹ cần ra phơi nắng cho em bé và cũng chính là phơi nắng cho chúng mình để không bị thiếu Vitamin D. Ngoài ra, ánh nắng mặt trời rất tốt cho việc lành vết thương, những người nằm trong nhà nhiều và thiếu ánh nắng mặt trời thì vết thương cũng khó lành hơn so với những người thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
3. Kiêng khem như thế nào là đúng?
Nhiều người sau khi sanh không cho ăn canh, ăn nước nhiều mà cho ăn khô: ăn cá kho, thịt kho kho thật là mặn… như vậy thì rất là nguy hiểm. Sau khi sanh, nếu người mẹ ăn quá mặn sẽ dẫn tới tình trạng giữ muối và dẫn tới tình trạng tăng huyết áp mà có thể là lên cơn sản giật hoặc có thể là tiền sản giật đặc biệt là với những người đã có triệu chứng cao huyết áp hoặc là tiền sản giật trước và trong lúc mang thai.
Ngoài ra, nếu mẹ ăn khô quá, ăn thiếu nước thì không đủ lượng sữa cho em bé nên chúng ta cần phải uống nhiều nước, ăn rau, ăn canh.
Một quan niệm nữa nhiều người nói rằng sau khi sanh để cho sữa về nhiều thì người mẹ cứ ăn cơm nếp, ăn móng giò ninh với đu đủ và nhiều người chỉ ăn như vậy thôi thì không có đúng. Thực ra thì mẹ cần ăn đầy đủ chất dinh dưỡng cân bằng và đảm bảo ngon miệng thì cơ thể mới hấp thu được.
Không ăn các thức ăn làm ảnh hưởng đến quá trình lành sẹo như: đồ nếp, rau muống, lòng trắng trứng gà… những thức ăn làm tăng quá trình tạo mủ viêm, hay gây ra sẹo lồi, những thức ăn có thể gây dị ứng…
Không ăn thức ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn đặc.
Tránh các thực phẩm gây ra sắc tố đen để tránh vết sẹo sâu hơn.
Không nên dùng các thực phẩm có tính kích thích như cà phê, chè, hạt tiêu hay rượu vang…’
4. Món ăn bài thuốc tốt cho mẹ sau sinh mổ
Ngoài chế độ ăn uống đầy đủ, trong y học cổ truyền, nhiều món ăn được chế biến từ các cây thuốc, vị thuốc có tác dụng tốt phục hồi sức khỏe cho bà mẹ sau sinh mổ.
Thuốc phục hồi sức khỏe cho mẹ
Đan sâm 8g, huyền sâm, địa hoàng, mỗi vị 12g, thiên môn, mạch môn, mỗi vị 10g, phục sinh, viễn chí, đương quy, bá tử nhân, mỗi vị 8g, ngũ vị tử, cát cánh, mỗi vị 6g, chu sa 0,6g. Tất cả sắc trừ chu sa, rồi uống ngày một thang.
Thuốc làm tăng lượng sữa cho con bú
Bài 1: Lõi thông thảo 20g bào mỏng thành sợi, chân giò lợn 1 cái hoặc móng giò lợn 2 cái, gạo nếp 50g. Chân giò hoặc móng đem chặt nhỏ, nấu trước cho mềm rồi cho thông thảo và gạo nếp vào hầm nhừ, thêm gia vị, ăn trong ngày. Dùng 3-5 ngày.
Bài 2: Lá sung có tật 100g, chân giò lợn 1 cái, quả đu đủ non 50g, gạo nếp 60g. Tất cả thái nhỏ, nấu với gạo thành cháo cho nhừ, chia ăn trong ngày. Dùng 2-3 ngày.
Thuốc tăng sức đề kháng, phòng ngừa sản hậu
Bài 1: Nghệ vàng 300g, giã nát trộn với 3-4 lít nước, ngâm trong vài giờ, thỉnh thoảng khuấy đều, rồi gạn. Lấy 1kg gạo nếp đã vo kỹ ngâm vào nước nghệ trong 5-7 ngày đêm (ngày phơi đêm ngâm). Vớt gạo ra, hong khô, rang giòn, tán bột, rây mịn. Ngày uống 3-4 lần, mỗi lần 1-2 thìa cà phê.
Bài 2: Thanh ngâm 100g, sâm đại hành 100g, nghệ vàng 200g. Thanh ngâm thái nhỏ, sắc lấy nước đặc, sâm và nghệ sấy riêng từng thứ, tán một, rây mịn. Ngày uống 20g bột sâm và 20g bột nghệ với nước sắc thanh ngâm.
Bài 3: Mần tưới, mạch môn, mỗi vị 20g, ngải cứu 10g, nhân trần 6g, rẻ quạt 4g, vỏ bưởi đào 4g. Sắc uống.
Bài 4: Rễ bướm bạc, lá chuối, mỗi vị 4g, củ gấu, chỉ xác, (sao) mỗi vị 3g, hạt tía tô (sao) 2g, trần bì (bỏ màng trắng) 2g, riềng sống 3 lát. Sắc uống.
Bài 5: Vỏ thân hoặc rễ hồng bì 30g, rễ bồ quân 20g, quả khế chua 20g. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, sao vàng, sắc uống trong ngày. Dùng 5-7 ngày.
Mặc dù thực phẩm là nguồn cung cấp dinh dưỡng tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, với nhu cầu tăng cao khi cho con bú, bạn khó có thể đáp ứng đủ nếu chỉ bổ sung qua thức ăn hàng ngày. Do đó, mẹ có thể sử dụng viên bổ tổng hợp như PM Procare / PM Procare diamond và viên bổ sung canxi như Magcaldi để cùng thức ăn hàng ngày cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho cho cơ thể khỏe mạnh và nâng cao chất lượng sữa cho con bú.
Theo: Procarevn.vn